هێما یێن سێكس و ئه‌ڤینیێ..
د كورته چیرۆكا "سێ به‌لگ ژ دارا كچا دیكلى" دا
هێما یێن سێكس و ئه‌ڤینیێ..
د كورته چیرۆكا "سێ به‌لگ ژ دارا كچا دیكلى" دا
د. عارف حیتۆ
سێ به‌لگ ژ دارا كچا دیكلى، كورته چیرۆكه‌كه ژ لایێ كاك حه‌سه‌ن سلێڤانه‌ییڤه هاتییه نڤیسین و ل كۆڤارا په‌یڤ هاتییه به‌لاڤكرن (1). تنێ دوو په‌هله‌وانن، هه‌ردوو ب هه‌ڤته‌ریبى و وه‌كهه‌ڤ رۆلێ خوه د بۆیه‌رێ چیرۆكێدا دبینن. ئه‌ڤ كورته چیرۆكه به‌حسى له‌حزه‌یه‌كا ڤێكگه‌هشتنا دوو ئه‌ڤینداران دكه‌ت و ب شێوه‌یه‌كێ په‌سندانێ (وه‌سف) هه‌ستێن هه‌ردوو په‌هله‌وانێن چیرۆكێ ره‌سم دكه‌ت. ل ڤێ وه‌غه‌را ره‌سمكرن و وه‌سفكرنا هه‌ست و لڤینێن بۆیه‌رى، كۆمه‌كا هه‌ڤۆكێن شعرى یێن جوان و فیرهایى ب خۆڤه دگریت و جوانییه‌كێ دده‌ته كورته چیرۆكێ. هه‌ر ل ده‌ستپێكێ، چیرۆك ب حیواره‌كا باركرى ب هه‌ستێن گه‌رم و مشت ئه‌ڤینى ده‌ست پێ دكه‌ت:
- ته لێڤێن خوه ب ئه‌زمانێ خوه شل دكرن، هنده‌ك جاران مویێن سمبێلان ب ددانان دگه‌زتن.
- ئه‌وێ ب هویرى ل ته دنێرى.
هه‌لبه‌ت ده‌ستپێكرن، ئێكه ژ توخمێن گرنگێن ئاڤاهیێ هونه‌رى، ئه‌رستۆ دبێژیت؛ فه‌ره ده‌ستپێك ب هێز بن. گه‌له‌ك نڤیسه‌ر دده‌نه خویا كرن كو ب زه‌حمه‌تترین له‌حزه‌یا نڤیسینێ ده‌ستپێكرنه، چونكو ده‌ستپێكێ رۆله‌كێ كاریگه‌ر د ئاراسته‌كرنا ده‌قیدا هه‌یه (2). ژ ڤێ ده‌ستپێكێ بۆ مه خویا دبیت كو نڤیسه‌ر دێ به‌رێ مه ده‌ته وه‌غه‌ره‌كا ره‌شیدى یا مشت ژ عه‌شقێ و ئه‌ڤینیێ و هه‌ستێن فیرهایى و ئه‌یۆنێن گه‌رم. ئه‌گه‌ر ب شێوه‌یه‌كێ گشتى سه‌حكه‌ینه ڤێ كورته چیرۆكێ، دێ بینین كو حیواره‌كه دناڤبه‌را دوو عاشقاندا و بۆیه‌رێ دیدارێ ب تێروته‌سه‌لى، ب رێكا وه‌سفكرنێ به‌حسكرییه و كرییه د قالبێ چیرۆكه‌كا هونه‌ریدا. لێ سه‌ره‌راى ڤه‌گێرانا ریپۆرتاژكى یا ڤى هه‌والێ مرۆڤانتى، كۆمه‌كا میناكێن شعرى یێن جوان و هه‌ژى، كراسێ كورته چیرۆكه‌كا هونه‌رى یا وه‌سفكرنێ كرییه به‌ر ده‌قى.
شێوازێ ڤه‌گێرانێ د هه‌رسێ پارچه‌یاندا نه وه‌كهه‌ڤه؛ د پارچا ئێكێدا شێوازێ ڤه‌گێرانێ وه‌كو مونولۆگه‌كا نافخۆیى یا ئاراسته‌كرییه بۆ كه‌سێ دووێ. د پارچه یا دووێدا، كه‌سێ سیێ ب رۆلێ ڤه‌گێرانێ رادبیت. ئوو د پارچه‌یا سیێدا ژى، ڤه‌گێرانا په‌هله‌وانى/ نڤیسه‌رییه، بۆ وه‌رگرى دهێته ئاراسته‌كرن. ئه‌ڤ گوهارتنا شێوازێن ڤه‌گێرانێ، ره‌نگڤه‌دانا نه‌جێگرى یا زه‌وق و هه‌لچوونێن نڤیسه‌رى خویا دكه‌ت. هه‌لچوونێن نه‌جێگر و هه‌مه‌جۆر د ده‌مێن خۆشى و نه‌خۆشیێ هه‌ردوواندا په‌یدا دبن، نه‌دووره ئه‌ڤ كریاره ژى ژبه‌ر گوهورینا مادده‌یێ ئه‌درینالین بیت كو ئاستێ وى ب هه‌ستێن خۆش و نه خۆش بلند و نزم دبیت. هه‌لبه‌ت هه‌بوونا خانمه‌كا جوان و هه‌ژى و ب دلێ په‌هله‌وانى، هه‌ستكرنه‌كا ب خۆشیێ بۆ په‌هله‌وانى په‌یدا دكه‌ت و د ئه‌نجامدا ئاستێ ئه‌درینالین ژى دناڤ خوینا ویدا دهێته گوهورین. ئه‌ڤ گوهارتنا ژ نشكاڤه یا ئه‌درینالى، كار دكه‌ته سه‌ر هنده‌ك گوهورینێن دى یێن له‌شى و د ئه‌نجامدا ره‌فتارا مرۆڤى ژى پێ ئاكامدار دبیت: "ب ره‌نگێ كه‌ڤاله‌كێ سوریالى په‌یڤێن دیاریێ هاتن خوارێ: بۆ ئه‌وێ خانما دل ب دیتنا وێ ره‌حه‌ت دبیت، ئه‌ڤ دلێ وه‌ستیاى".
ژ ڤى حیوارێ كورت و ڤارێ ژ سككه‌یێ ڤه‌گێرانا پارچا ئێكێ؛ مه گۆتى ڤارێ، چونكو ژ ده‌ستپێكێ هه‌تا رێزا به‌رى داویێ، ڤه‌گێران ب شێوه‌یێ ئاراسته‌كرى بۆ كه‌سێ دووێیه، لێ ل هه‌ڤۆكا داویێ بۆ كه‌سێ سیێ دهێته ئاراسته كرن: "بۆ ئه‌وێ خانما دل ب دیتنا وێ ره‌حه‌ت دبیت....". ئانكو ل ڤێره په‌هله‌وان دناڤبه‌را كه‌تواریێ و خه‌ونۆكیێدا دژیت، جار دگه‌ل خه‌ون و حه‌زێن خوه یێن ل به‌ر ده‌ربڕاندنێ دژیت و جار ژى ڤه‌دگه‌ریته‌ڤه دناڤ كه‌توارێ هه‌ییدا. ئه‌ڤه ژى ساخله‌ته‌كێ سه‌ره‌كیێ شێوازێ كورته چیرۆكا په‌سندانێیه، كو ب رێكا (خه‌ون/ كه‌توار، مرن/ ژیان)ێ، نڤیسه‌ر هه‌ولدده‌ت ده‌ربڕینێ ژ ناخێ ڤه‌شارتیێ په‌هله‌وانێن خوه بكه‌ت (3).
ده‌سته‌واژه‌یا داویێ؛ "ئه‌ڤ دلێ وه‌ستایى..."، ڤه‌گه‌رانه بۆ كه‌توارى و ئاگه‌هداربوونێ ژ خه‌ونه‌كا خۆش و ئیوفۆریایى. وه‌ستیانا دلى، ب سه‌ربۆرێن ژیارا رۆژانه و پێڤاژۆیه‌كا مشت سه‌ركه‌فتن و شكه‌ستنڤه هه‌ڤبه‌نده. نۆكه ژى یێ گه‌هشتییه به‌ر لێڤا له‌حزه‌یه‌كا خۆشیێ و نابیت ژ ده‌ست بده‌ت. ب هزرا من، ئه‌ڤ میناكێ ل سه‌ر زارێ په‌هله‌وانى هاتییه ره‌سمكرن، خۆدیكا ژیان و سه‌ربۆرا نڤیسه‌رى ب خۆیه، چونكو ئه‌گه‌ر ئه‌م ل پڕانییا كه‌سێن جڤاكێ كه‌توارى بنێرین (چ نڤیسه‌ر بن یان نه‌نڤیسه‌ر بن)، هه‌مان هه‌ستێن وه‌ستیایى و هه‌لچوویى هه‌نه. نه‌دووره ئه‌ڤه ژى ده‌رئه‌نجام و ڤه‌رێژا سیسته‌مێ جڤاكیێ مشتى عورف و عه‌ده‌ت و تابۆ یێن ل سه‌ر خوه دائێخستى بیت. هه‌لبه‌ت نڤیسه‌رى ب ئاوڕه‌كا بله‌ز و سه‌رپێ ئیشاره‌ت كرییه قه‌یدێن جڤاكى، ژ لایه‌كیڤه نه‌ڤیایه ڤێ له‌حزه یا هه‌ستپێكرنا خۆشیێ ژ په‌هله‌وانێ خوه بكه‌ت. ژ لایێ دیڤه ژى، وه‌كو پرسه‌كا كه‌لتۆرى یا چاندى د نه‌هۆشى یا خوه‌دا، بێى پێ بحه‌سیێت یێ هاڤێتییه به‌ر گوكا حیوارى:
- ما تو نابینى نه یا تازه‌یه، ئه‌م پێكڤه ل ڤێرێ بمینین.
- چاڤێن وێ د كه‌نین، خوین ژ ئاله‌كا د زا، هه‌ر بێهن چه‌ند ساله‌ك ژێ دكه‌تن.
هه‌تاكو مرۆڤ د كاریت دناڤ جڤاكه‌كیدا بژیت، فه‌ره رێزێ ل بیروبوچوونێن وى جڤاكى بگریت. ئه‌ڤ داخوازى یان تێبینى یا په‌هله‌وانى، ئیشاره‌ته‌كه ژبۆ ره‌وشه‌كا نه‌جڤاكى. لێ مه‌رج نینه ل هه‌مى ده‌م و وه‌ختان، ره‌فتارا جڤاكى ب دلێ مرۆڤى بیت. چونكو به‌رهه‌مێ ڤێ ره‌فتارا نه‌جڤاكى بوویه ئه‌گه‌رێ وێ چه‌ندێ كو خانما ل به‌رانبه‌ر په‌هله‌وانى هه‌ست ب خۆشیێ بكه‌ت و گه‌نجتر خویا بكه‌ت: "هه‌ر بێهن چه‌ند ساله‌ك ژێ د كه‌تن". د هه‌مان ده‌مدا ژى "چاڤێن وێ دكه‌نین و خوین ژ ئاله‌كا د زا"، كو دگه‌ل خۆشیێ هه‌ست ب شه‌رمینیێ ژى دكر. هه‌ستكرنا ب شه‌رمینیێ ره‌فتاره‌كا جڤاكى یا كه‌لتۆرێ كوردییه، نه‌مازه ل ده‌ف ئافره‌تان. هه‌روه‌سا ئه‌گه‌ر ئه‌م ل ره‌هوریشالێن كه‌لتۆرى ڤه‌گه‌رین، دێ بینین كو كه‌نین ب خوه ژى شه‌رمه‌كه یان گونه‌هه، مشه جاران مه گوھ لێ دبیت ده‌مێ كه‌نینه‌كا درێژ یان زۆر ببیت، دێ بێژن خودێ خێر كه‌ت. ساخله‌تێ چریسه‌تى و هێزدارى یا كه‌ساتى یا تاكێ كورد (ل گوره‌ى تێگه‌هێ شۆپپارێز)، خه‌م و خه‌مگینى و خوه گران كرنه. وه‌كو هه‌مى عورف و عه‌ده‌ت و ره‌فتارێن جڤاكى، ئه‌ڤ ساخله‌ته ژى پتر ل سه‌ر ئافره‌تان دهێته چه‌سپاندن.
سێكس و ئه‌ڤینى
ئه‌ڤینى هه‌سته‌كا گه‌رم و هه‌لچوونه‌كا دلینییه، د ده‌مه‌كێ نه‌چاڤه‌رێكریدا و ژ نشكاڤه بۆ مرۆڤى په‌یدا دبیت. وه‌غه‌ره‌كا ئه‌زه‌لییه به‌ر ب ژیانێ و باركرییه ب شیانێن هه‌لبژارتن و بریاردانێڤه، هه‌لبژارتنا لایه‌نێ گه‌شبین و خۆش د كه‌تواریدا و بریاردانا ل سه‌ر موماره‌سه‌كرن و ده‌ربرینا هه‌ستێن فیرهایى و خۆش. ئه‌ڤینى لێگه‌ریانه‌كا به‌رده‌وامه ل كاملانى و دارێ كێم ژ په‌ییسكا ئاڤابوونا كه‌ساتییه‌كا هه‌ڤسه‌نگ د ناڤ جڤاكیدا. ژبۆ ڤێ چه‌ندێ ژى، هه‌رده‌م نڤیسه‌ران جوانترین میناكێن جوان و گه‌رمێن باركرى ب خۆشى یا ژیانێ ژێ داڕشتینه و به‌رده‌وامن. هه‌ر ژ ئه‌زه‌ل تا ب ئه‌به‌د، هه‌ر جهێ مرۆڤێن گیاندار لێ هه‌بن، ئه‌ڤینى دێ هه‌بیت.
سێكس كریاره‌كا حه‌یوانى یا بایولۆژییه ژبۆ پاراستنا نفش و توخمێ گیاندار دهێته كرن. لێ ل ده‌ف مرۆڤان سێكس ته‌مامكه‌ر و هه‌ڤكویفا ئه‌ڤینێیه. هه‌ر كریاره‌كا ئه‌ڤینى یا دناڤبه‌را دوو مرۆڤاندا (كو ژن و مێر بن)، ب كریارا سێكسى كاملان دبیت. لێ ژبه‌ر كو به‌رهه‌مێ كریارا سێكسى چێبوونا زارۆكانه و زارۆك د چوارچۆڤێ بیاڤه‌كێ پاوانكریدا گه‌شه دكه‌ن كو خێزانه، د ئه‌نجامدا كریارا سێكسى ژى دهێته پاوانكرن. ب درێژاهى یا قۆناغێن دیرۆكا مرۆڤانتیێ، ئه‌ڤ هه‌ڤبه‌ندى یا دناڤبه‌را ژن و مێراندا جهێ پویته دان و سه‌رنجڕاكێشانا ژیرمه‌ند و حه‌كیم و ئۆلداران بوویه. هه‌ر سێ ئایینێن فه‌رمى و سه‌ره‌كه یێن ده‌ڤه‌را مه (جوهى، مه‌سیحى و موسلمان) گرنگییه‌كا مه‌زن دایه كریارا سێكسى. د ئایینێ ئیسلامێدا یه‌ك ژ پالده‌ر و ده‌ستكه‌فتێن هه‌ره سه‌ره‌كى یێن كه‌سێ ئۆلدار ل رۆژا قیامه‌تێ ئه‌وه كو دێ هه‌فتێ هورى یێن به‌هه‌شتێ ده‌نێ، ئه‌ڤه ژى ئیشاره‌ته‌كا ئاشكرا و راسته‌وخۆ یا كریارا سێكسییه. لێ ل گوره‌ى هه‌ڤبه‌ندى یێن به‌رهه‌مهێنانێ و قۆناغێن جوداجودا یێن وه‌رارا تێگه‌ھ و چه‌مكێن مولكدارى و سه‌ره‌ده‌رى یا دگه‌ل سرۆشتى، به‌رێخودانێن جڤاكان ژى ل سه‌ر كریارا سێكسی، ب شێوه یێن جوداجودا هاتینه نیاسین. د جڤاكێن موسلمان و كشتوكالى یان فیۆدالیدا، ب هنده‌ك لێنێرینێن مشت چریسه‌تى و ترس و شه‌رم هێڤ دكه‌نه كریارا سێكسى. مشه جاران ب ترس و شه‌رمینیه‌كا زێده‌رۆییڤه سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل دكه‌ن و وه‌كو گونه‌ھ یان كریاره‌كا نه‌جڤاكى لێ دهێته نێرین. د ئه‌نجامدا كریارا سێكسى ب چوارچۆڤێ خێزانێڤه هاتییه گرێدان و هه‌ر هه‌وله‌كا ژ ده‌رڤه‌ى ڤى چوارچۆڤه‌ى، سزایێ وێ به‌رد بارانكرن و ڤه‌ده‌ركرنه ژ رێزگرتنا جڤاكى.
د گه‌له‌ك جڤاكاندا كریارا سێكسى و ئه‌ڤینیێ، ب سنجێ جڤاكیڤه هاتییه گرێدان و ل گوره‌ى پێگیرى و پابه‌ندبوونا ڤى سیسته‌مى، سنجدارى و بێ سنجى یا كه‌سى دهێته پیڤان. لێ چونكو سنج ڤه‌رێژ و ئه‌نجامێ ساخله‌ت و عورف و عه‌ده‌تێن جڤاكییه، ئه‌ڤجا ل گوره‌ى گوهورینا ڤان ئه‌له‌مێنتان، سنج د جڤاكێن جوداجودا دا، ب شێوه یێن جوداجودا دهێته دیتن. نه‌دووره ئه‌و ره‌فتارا ل جڤاكه‌كى ب سنجدارى دهێته نیاسین، د جڤاكه‌كێ دیدا بێ سنجى بیت!. لێ ئه‌گه‌ر ئه‌م ب چاڤه‌كێ زانستى لێ بنێرین، دێ بینین كو كریاره‌كا مرۆڤایه‌تى یا هه‌ڤبه‌نده ب ژیان و خۆشگۆزه‌رانى یا مرۆڤیڤه. ئێكه ژ هه‌رسێ چوكلێن هه‌ره گرنگێن غه‌ریزه یێن مرۆڤى. غه‌ریزه‌یا سێكسى ب هه‌مان ئاستێ غه‌ریزه یێن پایه‌دارى و ژیارێ گرنگن (4). لێ چونكو ل گوره‌ى عورف و تابۆ یێن جڤاكى، غه‌ریزه یا سێكسى دهێته ته‌په‌سه‌ركرن و ڤه‌شارتن، ئه‌ڤجا هه‌ردوو غه‌ریزه یێن دى ل سه‌ر حسێبا سێكسى به‌رچاڤتر لێ دهێن. ئه‌ڤ غه‌ریزه‌یا ڤه‌شارتى و ته‌په‌سه‌ركرى د هنده‌ك ده‌رفه‌ت و ده‌مێن ده‌سنیشانكریدا سه‌رهه‌لدده‌ت و ب شێوه‌یێ هه‌لچوونه‌كا گه‌رم و وێره‌ك ده‌ردكه‌ڤیت. ئه‌ڤ وێره‌كى یا ژ نشكاڤه كو دبیته ئه‌گه‌رێ تێكدانا ستایلێ هزری یێ بۆرى و به‌زاندنا عورفێن چاندى د ناخه‌كێ راهاتیدا، وێره‌كییه‌كا هه‌لچوونییه. د ده‌م و جهه‌كێ دیاركریدا دهێته ده‌ربڕاندن، بێى كو هزر د ئه‌نجاماندا بهێته كرن:
- تو دێ بێ مه‌ژى بێ، ئه‌گه‌ر من ب تنێ بهێلى و بچی.
- نه، نه، من نه‌ڤێت قه‌ت بێ مه‌ژى بم.
پشتى هه‌ردوو په‌هله‌وان ب شێوه‌یه‌كێ لوژیكى دانپێدانێ ب نه تازه‌یى یا مانا خوه یا پێكڤه دده‌ن، ب هنده‌ك هه‌ڤۆك یان ده‌سته‌واژه‌یێن هه‌لچوویى و ئیستفزازى بریارا به‌رده‌وامیێ دده‌ن، خۆ ئه‌ڤ به‌رده‌وامییه دژى حه‌زا جڤاكى بیت ژى. ب ڤێ چه‌ندێ ژی، ئه‌م د كارین ڤێ كورته چیرۆكێ وه‌كو ڤه‌گێرانا سه‌ربۆرا كریاره‌كا سێكسى ل قه‌له‌م بده‌ین، چونكو هه‌مى ئیشاره‌ت و ئاماژه یێن دناڤ حیوارێ هه‌ردوو په‌هله‌واناندا به‌ر ب ئاقارێ حه‌زه‌كا ڤه‌شارتى یا سێكسیڤه دچن. لێ پرسیارا گرنگ ئه‌وه ئه‌رێ ما سێكس بێى هه‌بوونا ئه‌ڤینى و ئولفه‌تێ تامه‌كێ دده‌ت؟ ئه‌گه‌ر ئه‌م كریارا سێكسى ژ ئه‌ڤینیێ رویتكه‌ین، دێ چ جوداهى دناڤبه‌را سێكسكرنا ئاژه‌ل و مرۆڤاندا هه‌بیت؟ بێگومانه كو سێكس و ئه‌ڤینى هه‌ڤالجێمك و هه‌ڤ ته‌ڤاڤكه‌رن.
سێكس وه‌كو ئه‌له‌مێنته‌كێ ئاڤاهیێ ناڤه‌رۆكێ
ژبه‌ر كۆمه‌كا سه‌ده‌مێن كه‌توارى و كه‌لتۆرى و ئایینى و قه‌بوولكرن و قاییلكرنا جڤاكى، ب ره‌فتارا چاڤلێكرن و ب مه‌ره‌ما پاراستنا به‌ها و تابۆ یێن بابكالكان، سێكس وه‌كو كریاره‌كا شه‌رمین و قه‌ده‌غه‌كرى و نهێنى هاتییه نیاسین. د ئه‌نجامدا بوویه كریاره‌كا حه‌یوانى یا پاراستن و دۆماندنا رڤێشتێن یه‌ك ل په‌ى هه‌ڤ، ئوو ژ بابه‌تێ ئه‌ڤینیێ هاتییه جودا كرن. ره‌وشه‌نبیرى یا سێكسى بابه‌ته‌كێ قه‌ده‌غه‌كرى و ب گونه‌ھ و شێواندنا هزرا گه‌نجان هاتییه ل قه‌له‌مدان. هه‌روه‌كو دبێژن كا چه‌وا خودێ ته‌عالا مه‌زناهى یا دونیایێ ل به‌ر مه‌زناهى یا خوه دانایه، هه‌روه‌سا مرۆڤ ژى كریارێن رۆژانه یێن ژیانا خوه، ب كه‌توار و سروشتێ ژیار و ژینگه‌ها خوه دشوبهینن. وه‌كو جڤاكه‌كێ كشتوكالى و كه‌لتۆره‌كێ هه‌تا سه‌ر هه‌ستى ب كشتوكالیێڤه هه‌ڤبه‌ند، هه‌مى شوبهاندن دێ كه‌ڤنه د قالبێ ژیانا كشتوكالیێدا. ئێكه‌مین فیلمێ سێكسى ل گوندێن كوردان دهێته دیتن، چیرۆك و سه‌رهاتى یێن قه‌ده‌غه‌كرى و كریارا سێكسییه ل ده‌ف ئاژه‌لێن كه‌هى. ئه‌ڤجا سروشتییه كو میناكێن مریشك، دیكل، نێرى، نێره‌كه‌ر و ماكه‌ر د سوحبه‌تێن سێكسیدا بهێنه بكار ئینان. د ڤێ كورته چیرۆكێدا، كو بابه‌تێ سێكسى و ئه‌ڤینیێ هه‌مى ناڤه‌رۆك ب خۆڤه گرتییه، نڤیسه‌ر وه‌كو هه‌ر كورده‌كێ دى ب شێوه‌یه‌كێ نه‌هۆشى (بێئاگه‌ھ) یان ل سه‌ر شه‌نگستێ پاشخانا خوه یا كه‌لتۆرى سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل بابه‌تێ سێكسى دكه‌ت:
1. كچا دیكلى (ناڤێ چیرۆكێ):
ناڤێ چیرۆكێ ل هه‌ر ده‌م و جهه‌كى ده‌لاله‌ته‌كا گه‌له‌نپه‌رى ژبۆ ناڤه‌رۆك و رێبازا سه‌ره‌كى یا ڤه‌گێرانێ هه‌یه. مشه جاران ژ خواندنا تایتلى یان ناڤێ چیرۆكێ هنده‌ك هزرێن سه‌ره‌كى و هێلێن گشتى یێن ڤه‌گێرانا چیرۆكێ دهێنه خویا كرن.
سێ به‌لگ ژ دارا كچا دیكلى؛ ناڤه‌كێ سه‌رنجراكێشه و كۆمه‌كا هزر و پێشبینییان دروست دكه‌ت. هه‌رسێ توخمێن گیاندار كو مرۆڤ و ئاژه‌ل و رووه‌كن پێكڤه گرێداینه (به‌لگێن داره‌كێ، كچه‌ك، ئوو دیكله‌ك). جارێ ل ده‌سپێكێ ئه‌ڤ به‌لگێن ژێ خه‌به‌ر دده‌ت، نه هه‌ر به‌لگه‌كه، به‌لكو به‌لگێن داره‌كا دیاركرییه، ئه‌و دار ژى دارا كچه‌كێیه. كچ ژى ب خوه دهێته ده‌سنیشانكرن كو كچا دیكلییه، دیكل ژى به‌رادا نێراتیێ و خورتیێ و خوباییبوونێیه. هژمارا سێ ب ساناهى دهێته شرۆڤه كرن، سێ جارن (كریارن) یان سێ پارچه‌نه یان سێ میناكن (له‌قته‌نه). هه‌ر چ بن، چ ئاكامێن به‌رچاڤ نائێخنه سه‌ر ناڤه‌رۆك و رۆخسارێ چیرۆكێ. لێ ب هزرا من د ڤێ ئه‌زمۆنێدا ب مه‌ره‌ما سێ پارچه یان په‌ره‌گراف هاتییه. به‌لگ و دار ئیشاره‌تێن پیتى و ژیانێنه، د پڕانیا جاراندا به‌لگ یان دار ب رویتى (بێى هشكه به‌لگ، به‌لگخه‌زام، یان هشكه‌دار) نیشانا به‌لگ و دارێن شین و ژیاندار دده‌ن. دیكل د كورده‌واریێدا ئیشاره‌تا نێراتیێ و خوباییبوونێ و غرۆرێ و سێكسییه، چونكو هه‌ر دیكله‌ك كۆمه‌كا مریشكان د فسینیت و ب نێراتى یا وى كریارا زێده‌بوونا چیچه‌لۆك و مریشكێن دى دهێته دۆماندن. هزره‌ك دناڤ كورداندا هه‌یه، كو ئه‌وێن گوشتێ دیكلى یان گونێن وى دخۆن ژ لایێ سێكسیڤه ب هێزتر لێ دهێن؟!.... ب ڤێ چه‌ندێ دیكل وه‌كو هێمایه‌كا ئاشكرا یا سێكسى دهێته بكار ئینان. ژ لایه‌كێ دیڤه ژى، دیكل وه‌كو ئاژه‌له‌كێ خۆشتڤى و بانگدێرێ هاتنا سبه‌هان و هشیاركرنا جووتیاران د ده‌مێ هه‌لاتنا ئه‌لندێدا كو ده‌مێ ئاڤدان و ئه‌نجامدانا كارێن كشتوكالیێیه، گرنگییه‌كا دى هاڤێتییه سه‌ر ئه‌رك و گرنگى یا وی. ل ڤێره بۆ مه خویا دبیت كا بوچى نڤیسه‌رى دلبه‌را په‌هله‌وانێ خوه ب كچا دیكلى شوبهاندییه:
- ئیشاره‌ته‌كا نه‌په‌نه ژبۆ حه‌زا په‌هله‌وانى كو مه‌ره‌مه‌كا سێكسى دگه‌ل هه‌یه.
- ئیشاره‌ته‌كا ئاشكرایه كو دلبه‌را په‌هله‌وانى یا به‌رهه‌ڤه ژبۆ ڤێ كریارا سێكسى و ژ گه‌له‌ك قه‌یدێن جڤاكى یا رزگاركرییه. ما نه ئه‌و ب تنێ ل جهه‌كێ ب تنێ دگه‌ل روونشتییه؟ ما نه ئه‌و داخوازى یا به‌رده‌وامبوونا روونشتنێ دكه‌ت؟ "تو دێ بێ مه‌ژى بێ، ئه‌گه‌ر من ب تنێ بهێلى و بچى". ما نه ئه‌وێ به‌رى داخوازا په‌هله‌وانى بابه‌تێ خیڤزانكێ تایله‌ندى ڤه‌دگێرا و ب شێوه‌یه‌كێ نه‌راسته‌وخۆ ره‌زامه‌ندى یا خوه یا پێشوه‌خت ژبو كریاره‌كا سێكسى خویا دكر.
- كا چه‌وا دیكل بانگدێرێ كار و ئه‌ركێن جووتیارانه، هه‌روه‌سا ئه‌ڤ كچه ژى بانگدێرێ هشیاركرنا حه‌زێن سێكسى یێن ڤه‌شارتییه. بێگومانه كو زارۆك چاڤلێكرنا دایبابێن خوه دكه‌ن و ب چاڤلێكرنا هزر و ره‌فتار و دلینى یێن به‌رى خوه فێر دبن.
2. خێڤزانكێ تایله‌ندى:
ئه‌و ب خوه ته‌وزیفكرنا بابه‌تێن فانتازیایى دناڤ چیرۆكێدا، زێده‌بارى ڤه‌رێژ و رامانێن ل پشت هه‌ڤۆكان ڤه‌شارتى، جوانییه‌كێ ژى دده‌ته چیرۆكێ. د پڕانییا جاراندا، به‌حسكرن و ته‌وزیفكرنا سه‌ربۆر و بابه‌تێن كه‌سۆكى، نێزیكبوون و ئولفه‌ته‌كێ دناڤبه‌را كه‌سێن ئاخفتنكه‌ردا په‌یدا دكه‌ت. ب ڤێ چه‌ندێ ژى جورئه‌ت ژبۆ گوهداران په‌یدا دبیت كو پرسیارێن زێده‌تر و ته‌علیق و تێبینى یێن حه‌زێن ڤه‌شارتى ده‌رێژكه‌ن: "تلیێن خوه قرچاندن و گۆت، خێڤزانكێ تایله‌ندى گۆته من: خاتوینێ، خاتوینا به‌خت ره‌ش، جهێ تو لێ نه جهێ ته‌یه.. خاتوینێ، خاتوینا روى گه‌ش، ل واره‌ك دى ده‌رگه‌هێن خێرێ ل به‌ر ته ڤه‌كرینه، هه‌ره وان ده‌رگه‌هان بقوته. خاتوینێ خاتوینا په‌یڤ خوه‌ش، دێ گه‌نجه‌كى بینى و دێ هه‌ڤالینییه‌كا خوه‌ش دگه‌ل بۆرینى، دێ حه‌ز كه‌ى ژیان پێكڤه راوه‌ستیت، ده‌مێ خوه د چاڤێن چیایى یێن ویدا دبینى، خاتوینێ خاتوینا خه‌ما نه‌شیاى خه‌ملا ته خاڤ بكه‌ت، تو دێ...".
ژ ڤێ سه‌ردا كورت یا له‌حزه‌یه‌كا ده‌سنیشانكرى د ژیانا وێدا، چه‌ندین نهێنى یێن كه‌سۆكى ژبۆ په‌هله‌وانى خویا دكه‌ت و دناڤ ڤان نهێنییاندا كۆمه‌كا ئیشاره‌تێن داخوازى یا هه‌ڤالینیێ تێدا هه‌نه، نڤیسه‌رى ب شاره‌زایى ئه‌ڤ حیكایه‌ته د چوار قۆناغێن پێكڤه‌گریدایڤه خویا كرینه:
* قۆناغا ده‌رگه‌ھ ڤه‌كرنێ: كو ژیانا خوه یا هه‌یى ره‌ت دكه‌ت و ده‌رگه‌هێ خه‌مێن خوه (چیرۆكا خوه) ڤه‌دكه‌ت و دلێ خوه یێ مشتى خه‌م و حه‌ز و هیڤى یێن هه‌لاویستى رویس دادنیته سه‌ر مێزا دانوستاندنێ: "خاتوینێ، خاتوینا به‌خت ره‌ش، جهێ تو لێ نه جهێ ته‌یه..". ئه‌ڤه ژى وه‌كو ڤه‌كرنا ده‌رگه‌هه‌كێ گرتییه كو ببیته ده‌سپێكه‌ك ژبۆ پتر ل سه‌ر راوه‌ستانێ و ده‌رێژكرنا هنده‌ك نهێنى یێن دى یێن هه‌ڤبه‌ند ب حه‌ز و مه‌ره‌مێن ڤه‌شارتیڤه.
* قۆناغا ده‌رێژكرنا هیڤى و حه‌زێن ڤه‌شارتى: "خاتوینێ، خاتوینا روى گه‌ش، ل واره‌ك دى ده‌رگه‌هێن خێرێ ل به‌ر ته ڤه‌كرینه، هه‌ره وان ده‌رگه‌هان بقوته...". د ڤێ قۆناغێدا هیڤى یێن خوه یێن هه‌لاویستى خویا دكه‌ت و گرێ یا سه‌ره‌كه د ژیانا خوه دا خویا دكه‌ت. بێگومانه كو ئاشكراكرنا گرێ یا هه‌ر حیكایه‌ته‌كێ پێدڤى ب پێشبینى یێن چاره‌سه‌رى و ڤه‌كرنێ هه‌یه.
* قۆناغا پێشبینكرنێ و لێگه‌ریانێ ل چاره‌سه‌ریێ: د ڤێ قۆناغێدا خانما ئاخفتنكه‌ر ل چاره‌سه‌ریه‌كێ دگه‌ریێت كو گرێ یا ڤان هیڤى یێن گرێدایى و هه‌لگرتى ڤه‌كه‌ت: "خاتوینێ خاتوینا په‌یڤ خوه‌ش، دێ گه‌نجه‌كى بینى و دێ هه‌ڤالینییه‌كا خوه‌ش دگه‌ل بۆرینى....". ئه‌ڤ پێشبینییه ژبۆ په‌هله‌وانى دهێته ئاراسته‌كرن، لێ ژبۆ موكمى و ئاشكراكرنا ڤێ حه‌زێ، هه‌ولدده‌ت كو نیشان و ساخله‌تێن هه‌ڤالێ خوه یێ نوو (ئه‌وێ وێ كرییه ئارمانجا خوه یا سه‌ره‌كى) خویا كه‌ت: "دێ حه‌ز كه‌ى ژیان پێكڤه راوه‌ستیت، ده‌مێ خوه دچاڤێن چیایى یێن ویدا دبینى....". چاڤێن چیایى ئیشاره‌ته‌كه ژبۆ چاڤێن په‌هله‌وانى، چونكو نڤیسه‌ر كورده و بێگومانه دێ په‌هله‌وانه‌كێ كورد بۆ چیرۆكا خوه دانیت، یان ژى ب كێمى په‌هله‌وانه‌كێ ساخله‌ت و تێگه‌هێن هزرى یێن كوردى هه‌بن. دبیت ژی په‌هله‌وان گیانێ نڤیسه‌ری بیت، كرییه به‌ر په‌هله‌وانێ گریمانكی.
* قۆناغا پالپشتى و داكۆكیكرنێ: د ڤێ قۆناغێدا هه‌ولدده‌ت كو داكۆكیێ ل سه‌ر رێبازا خوه یا هه‌لبژارتى بكه‌ت و پالپشتى یا به‌رده‌وامى یا لێگه‌ریانا خوه بكه‌ت: "خاتوینێ خاتوینا خه‌ما نه‌شیاى خه‌ملا ته خاڤ بكه‌ت....". ئه‌ڤ ڤه‌گه‌ریانا به‌ر ب قۆناغا ئێكێ، پالپشتى یا وێ چه‌ندێیه كو بڕیارا به‌رده‌وامبوونێ دایه، دا بگه‌هته مه‌ره‌ما خوه. لێ ل ڤێره نڤیسه‌ر دیسا ب شاره‌زایى ئاگه‌هدارى ڤێ چیرۆكا دناڤ چیرۆكا خوه‌دا دبیت و سه‌رێ به‌ندكێ مه‌ره‌ما وێ یا سێكسى یان ب كێمى هه‌ڤالینییه‌كا ئه‌ڤینانه یا دناڤبه‌را ژن و مێراندا ب ده‌ستڤه بینیت. ئه‌ڤه ژى دبیته پالده‌ره‌ك كو په‌هله‌وان ژى چه‌ند پێنگاڤان به‌ر ب پێشڤه بچیت و بازنه‌یێ ڤێ حیكایه‌تا به‌ر ب ته‌ڤاڤبوونێ ته‌ڤاڤكه‌ت:
- كا راوه‌سته خاتوینێ!!
- خێره؟ دا ته‌مام كه‌م....
- نه، نه.. ته‌مام نه‌كه، ئه‌رێ ته ئه‌و گه‌نجه دیت؟
- ئه‌رێ ب خودێ من دیت، ئوو ئه‌وه‌ى من دیتى، دل ل جهێ خوه نه‌مایه.
- وه‌ى وه‌ى بابوووو، ئه‌و كییه وه ل ته كرى؟
- ئه‌و ئه‌ڤ لاوكه‌یه یێ ئه‌ز خوه د چاڤێن ویدا دبینم.
ده‌مێ ئه‌ڤ بازنه ته‌ڤاڤبوویى و هه‌ردوو په‌هله‌وان ب سه‌ر مه‌ره‌م و حه‌زێن ڤه‌شارتى یێن هه‌ڤ هه‌لبووین، ئێدى پێدڤى ب شرۆڤه‌كرن و هه‌ڤۆكێن تیڤلدار ناكه‌ت. هه‌ردوو ب ئاشكرایى دێ به‌حسێ حه‌زێن خوه یێن ئاگرینى كه‌ن. لێ به‌رى ئه‌م ژ ڤێ خالێ ده‌رباز ببین، فه‌ره ئیشاره‌تێ بده‌ینه شاره‌زایى یا نڤیسه‌رى د ته‌وزیفكرنا چیرۆكه‌كا دى یا دوور دناڤ چیرۆكا خوه یا نێزیكدا. ئه‌ڤ چیرۆكا بیانى وه‌كو ته‌یره‌كى هاتییه و ددایه سه‌ر له‌شێ چیرۆكا نوو كو گرێ یا چیرۆكا خوه پێ ڤه‌كه‌ت یان ژى ب هۆستایانه به‌ر ب چاره‌سه‌ریا داویێڤه پاژۆت. ئه‌ڤ چیرۆكا نوو یا دادایى ژى (هه‌رچه‌نده كورته و نه ته‌ڤاڤبوویى یه)، لێ هه‌مى ئه‌له‌مێنتێن ته‌قلیدى یێن چیرۆكێ ب خۆڤه دگریت:
- ده‌سپێك د قۆناغا ڤه‌كرنا ده‌رگه‌هێ بابه‌تیدا خویا دبیت.
- گرێ و كومتێ گرێ یا چیرۆكێ د پێشبینكرنێدا گه‌شه دكه‌ت و ئه‌ڤه ژى د قۆناغێن هیڤى یێن ڤه‌شارتى و لێگه‌ریانا چاره‌سه‌ریێدا خویا دبیت.
- چاره‌سه‌رى د قۆناغا پالپشتى و داكۆكیكرنێدا خویا دبیت.
- داوى یا دلخۆشكه‌ر یان نه‌خۆش دمینته د ده‌ستێ نڤیسه‌رى و چیرۆكا هه‌ییدا.
3. زه‌لام ده‌سپێشخه‌ره:
پشتى ب رێكا حیكایه‌تا خێڤزانكێ تایله‌ندى هه‌مى حه‌ز و نیازێن په‌هله‌وانێ خویا بووین، ده‌رگه‌ھ بۆ په‌هله‌وانى هاته ڤه‌كرن كو ئه‌و ژى رازێن دلێ خوه ئاشكرا كه‌ت و ب زڕشه‌رمى داخوازا سێكسى ژێ بكه‌ت. هێشتا چیرۆكا خوه یا تایله‌ندى ته‌ڤاڤ نه‌كرى، په‌هله‌وان هاته د مه‌یدانێدا و رۆلێ خوه یێ نێر گێرا. د جڤاكێ كورده‌واریێدا و نه‌دووره ژى د پڕانییا جڤاكاندا، زه‌لام ده‌سپێشخه‌ره و داخوازى یا ئاشكرا ژ وى ده‌ست پێ بكه‌ت:
- ئه‌رێ باشه، خێڤزانكى چو ددى نه گۆته ته ل سه‌ر وى گه‌نجى؟
- وه‌ك چى؟
- وه‌ك، وه‌ك وه‌ك....
- ئه‌ڤه چى یه، دێ باخڤه، لالوته نه‌به!
- ئه‌رێ نه گۆته ته، دێ قوشمێ ل سه‌ر سینگێ ته كه‌ت و باغێ ته ئاڤ ده‌ت؟
- ئه‌ده‌ب سز.
ل ڤێره په‌هله‌وانێ ماركیز د رۆمانا ئه‌ڤینى د سه‌رده‌مێ كولێرایێدا دهێته بیرا مه، ده‌مێ هه‌ڤژینێ خۆشتڤییا وى یا كه‌ڤن ل پیراتیێ مرى و ل شوینا به‌هیێ ئه‌و چوویه داخوازى یا وێ، ب توندى پاشڤه دبه‌ت و ژ مال ده‌ردئێخیت. په‌هله‌وان ڤه‌دگه‌ریته‌ڤه مال، هه‌مى ژڤانێن خوه یێن دگه‌ل ژنان ئیلغا دكه‌ت و دبێژیت دێ ژنێ ئینم! ئانكو ئه‌ڤ ره‌تكرنا ب ئاشكرایى دهێته ده‌ربڕاندن ره‌زامه‌ندییه‌كا ڤه‌شارتى پێڤه‌یه و ره‌تكرن دكه‌ڤیته د چوارچۆڤێ نازكرن و پشتراستكرنێدا. وه‌كو تێركرنا غه‌ریزه یا خوه یا پایه‌دارى و كاملانیێ، هه‌رده‌م و ل هه‌مى جهان ژن حه‌ز دكه‌ت كو زه‌لام ده‌سپێشخه‌ر بیت. چونكو ده‌سپێشخه‌رى یا زه‌لامى دانپێدانه ب جوانى و سه‌رنجڕاكێشانا ژنێ. ئه‌ڤه ژى دكۆكا خوه‌دا مه‌زنترین خه‌لاته ژبۆ تێركرنا هه‌ست و غرۆرا هه‌ر ژنه‌كێ.
د ڤێ چیرۆكێدا ژى، پشتى هه‌مى ئیشاره‌تێن ئاشكرا و نه‌ئاشكرا یێن ڤێ هه‌ڤبه‌ندیێ، ده‌مێ په‌هله‌وان داخوازى یا كریارا سێكسى ژێ دكه‌ت ب خه‌به‌ران (دژیندانێ) به‌رسڤا وى دده‌ت و په‌هله‌وان ب سارى لێ ڤه‌دگێریت: "بلا كچا دیكلى مه ئه‌و ژى ژ ته قه‌بویله...". ئه‌ڤ دووباره‌بوونا كچا دیكلى و ئاڤدانا باغێ خانمێ، زه‌مینه‌خۆشكرنه‌كا ره‌زامه‌ندى یا هه‌ردوو لایه‌نانه. ئه‌گه‌ر وه‌سا نه‌بایه، ل گوره‌ى عورف و عه‌ده‌تێن كورده‌واریێ، ده‌مێ ژن مه‌ره‌ما ڤه‌شارتى یا زه‌لامى دزانیت، ئه‌گه‌ر چ نه‌كه‌ت دێ هه‌ڤدیتن و حیوارى ب دوماهى ئینیت و دێ ژ وێرێ چیت. لێ ئه‌وا بوویى ئه‌و بوو كو: "خوه د من وه‌ركر و ئه‌ز كێشام به‌ر سینگێ خوه و گه‌زه‌ك ل لێڤا خوارێ دا و گۆت خێڤزانكى گۆتییه من، خوه‌شیا ته دێ دگه‌ل وى بیت، تنى دگه‌ل وى...". هه‌ژى گۆتنه كو وه‌كو ل به‌رچاڤگرتنا عورف و عه‌ده‌تێن جڤاكى، په‌هله‌وانى تاقیكرنا حه‌زا وێ یا سێكسى و به‌رده‌وامبوونا ڤێ هه‌ڤالینیێ دگه‌ل كرییه. لێ حیوار ل گوره‌ى حه‌زا ڤه‌شارتى یا په‌هله‌وانى هاتییه هاژۆتن:
- ما تو نابینى نه یا تازه‌یه ئه‌م پێگڤه ل ڤێرێ بمینین؟
- من رێزگرتن بۆ ئازادى یا ته هه‌یه، لێ...!
- تو دێ بێ مه‌ژى بێ، ئه‌گه‌ر من ب تنێ بهێلى و بچى.
هه‌وێ هه‌مى ده‌رگه‌ھ ژبۆ ئاده‌مى ڤه‌كرن و ب هه‌ردوو ده‌ستان پالدده‌ت كو سێڤا ژ دارا حه‌رامكرى بخۆت. ئاده‌م ژى به‌رهه‌ڤه كو دلێ هه‌وێ نه‌هێلیت و ئه‌و ژى غرۆرا خوه یا نێراتیێ پێ تێركه‌ت.
4. سێكس وه‌كو ڤالاكرنا توندوتیژیێ:
زه‌لامێ كورد هه‌رده‌م ب نێراتى یا خوه دخوریت و شه‌هنازیێ پێ دبه‌ت. ئوو چونكو د درێژاهییا ژیانا خوه‌دا گه‌له‌ك جاران تۆشى توندوتیژى و ته‌په‌سه‌ركرنێ بوویه (چ سروشتی بیت یان مرۆڤ چێكه‌ر بیت)، وه‌كو كاردانه‌وه و گه‌ره‌وته‌ژیكرن، ڤێ كه‌رب و كینا خوه یا هه‌لگرتى و نه‌ده‌ربڕاندى، ب كریارا سێكسى یان ب دژینگۆتنێ ده‌رێژ دكه‌ت: "نه، نه.. من نه‌ڤێت قه‌ت بێ مه‌ژى بم. ئه‌ز دێ مینم و دێ ئه‌ڤ شه‌ڤه كه‌رى ل بابكالكێن ته دم، باشه كچا دیكلى؟".
هه‌لبه‌ت كریارا سێكسى نه تۆلڤه‌كرنه، نه توندوتیژییه و نه ئێشاندنا لایه‌نێ به‌رانبه‌ره. لێ ئه‌ڤ شێوازێ ده‌ربڕاندنا حه‌زا سێكسى، ڤه‌رێژ و ئه‌نجامێ كه‌ربه‌كا ڤه‌شارتى و ته‌په‌سه‌ركرییه كو ژبلى كریارا سێكسى و دژینێن دگه‌ل هه‌واى دچن، چ ئامانێن دى نینن ڤالا كه‌تێ. د ده‌روونناسیێدا، ئه‌ڤ ئێشاندن و حه‌زا هۆڤانه د كریارا سێكسیدا، ب سادیزمێ دهێته نیاسین؛ كه‌سێ سادى حه‌ز دكه‌ت زه‌رگه‌هێن ب ئێشان بگه‌هینته یێ به‌رانبه‌ر و خۆشیێ ژێ دبینیت. ل هه‌مبه‌رى وێ ژى تێرمێ مازۆخى هه‌یه كو كه‌سێ/ كه‌سا ئێشاندن دگه‌ل دهێته بكار ئینان، ئه‌و ژى خۆشى و له‌زه‌تێ ژێ دبینیت. وه‌سا خویایه كو بێى ئه‌ڤ ئێشاندنه له‌زه‌تا كاملان بۆ هه‌ردوو لایه‌نان په‌یدا نا بیت (5). ب ڤێ چه‌ندێ ژى، هنده‌ك زانایێن سێكسولۆژیێ وه‌سا بۆ دچن كو ب له‌ززه‌ترین كریارا سێكسى یا ڤان جۆره كه‌سان ئه‌وه كو كریارا سێكسى دناڤبه‌را زه‌لامه‌كێ سادى و ژنه‌كا مازۆخیدا هه‌بیت. هه‌ردوو دێ له‌زه‌تێ بینن، ئێك ب ئێشاندنێ و یا دى ب وه‌رگرتنا ئێشاندنێ.
- ئه‌زێ كه‌رى ل شه‌ره‌فا هه‌ستییێن ته دم ئه‌ڤ شه‌ڤه.
- ئه‌زێ مننه‌ت كارێ ته بم دینو.
ل داویێ دبێژین، هه‌رچه‌نده نڤیسه‌رى ب هه‌مان سنسله‌یا مه دایه خویاكرن، بۆیه‌ر نه‌ڤه‌گێڕاینه، لێ ئه‌م وه‌سا دبینین كو دبیت ڤه‌رێژا هه‌ست و هه‌لچوونێن نه‌رێكوپێكێن په‌هله‌وانی بن د ده‌مێ هه‌ڤدیتنا مێیه‌كێدا و ئه‌نجامدانا دانوستاندنێن ل سه‌ر سێكس و ئه‌ڤینیێ كو حه‌رامكرینه د جڤاكێ كوردیدا. دبیت نڤیسه‌رى ب زانیبوون ئه‌ڤ چه‌نده كر بیت، نه‌دووره ژى وه‌كو كامیره‌ڤانه‌كێ شاره‌زا هه‌ولدا بیت ره‌سمێ هه‌ست و هه‌لچوونێن ڤان جۆره ره‌وشان بگریت و بێخته د قالبێ كورته چیرۆكه‌كا هونه‌ریدا. هه‌روه‌كو مه دایه خویا كرن كو چیرۆك ب ستایلێ وه‌سفكرنێ هاتییه نڤیسین و كراسێ ریپۆرتاژكرنا له‌قته‌یه‌كا هونه‌رى ب خۆڤه دگریت، لێ ب حوكمێ سه‌ربۆرا خوه یا چیرۆكنڤیسینێ شیایه خۆشى و جوانییه‌كێ بكه‌ته به‌ر ڤێ له‌قته یا كورت د جڤاكێ كوردیدا و یا كوور و درێژ د سینگێ دیرۆكا مرۆڤانتیێدا.
خاله‌كا دى یا گرنگ د ڤێ چیرۆكێدا هه‌یه كو هه‌ژى ل سه‌ر راوه‌ستانێیه، ئه‌و ژى گرنگیدانه ب ده‌ربرینێن ئازادانه یێن كه‌سا مێ. د جڤاكێ كوردیدا هه‌رده‌م ژن وه‌كو لایه‌نه‌كێ نه‌بالبه‌ر و نه‌كاریگه‌ر دهێته وه‌سفكرن. هه‌رده‌م ب سه‌رداچوون و چه‌وتى و لایه‌نێ كریار دگه‌ل دهێته كرن دهێته وه‌سفكرن. لێ هه‌ولدانا نڤیسه‌رى كو كراسێ كه‌سه‌كا خوه‌سه‌ر و هیڤیدار و به‌رنامه‌دانه‌ر بكه‌ته به‌ر په‌هله‌وانا ژن د چیرۆكێدا، ئاراسته‌یه‌كا نوویه به‌ر ب داكۆكیكرنا ل سه‌ر مافێ ئافره‌تێ. ئه‌ڤه ژى وێ چه‌ندێ خویا دكه‌ت كو ئافره‌تێ ژى وه‌كو زه‌لامى حه‌ز و هه‌لچوونێن سێكسى هه‌نه و ئه‌و ژى وه‌كو زه‌لامى پێدڤى ب گه‌هشتنا ئورگازمێ هه‌یه و مافێ وێیه كو ئه‌و داخوازیێ بكه‌ت و پلانێن دیراسه‌تكرى (مینا زه‌لامان) بۆ گه‌هشتنا ئارمانجا خوه یا د ڤى واریدا دانیت. هه‌روه‌سا داكو ئه‌ڤ بابه‌تێ سه‌ره‌كى (سێكس) ره‌واتى یا خوه یا جڤاكى وه‌رگریت و ژ لایێ وه‌رگرێ هه‌چكوهه‌ییڤه بهێته قه‌بوولكرن، كریارا سێكسى د چوارچۆڤێ له‌حزه‌یه‌كا گه‌رما ئه‌ڤینیێدا ره‌سمكرییه. ئه‌ڤه ژى ب دیتنا من په‌یامه‌كا ڤه‌كرییه بۆ جڤاكى كو سێكس و ئه‌ڤینى هه‌ڤالجێمكن. فه‌ره وه‌كو ئه‌ڤینیێ ئه‌م سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل بابه‌تێ سێكسى ژى بكه‌ین، كو پێدڤى و فه‌راتییه‌كا كاملانى یا كه‌ساتى یا مرۆڤییه.
ژێده‌ر و ده‌همه‌ن:
1. حه‌سه‌ن سلێڤانی (1998). سێ به‌لگ ژ دارا كچا دیكلى. چیرۆك؛ كۆڤارا په‌یڤ. وه‌شانێن ئێكه‌تیا نڤیسه‌رێن كورد/ دهۆك. ژماره (9).
2. عیسمه‌ت محه‌مه‌د به‌ده‌ل (1997). ئاڤاهیێ هونه‌رى د كورته رۆمانا گولستان و شه‌ڤدا. لێكۆلین؛ كۆڤارا رامان. وه‌شانێن ده‌زگه‌هێ رامان/ هه‌ولێر. ژماره (13).
3. عباس عبد جاسم (1982). قضایا القصة العراقیة المعاصرة. دار الرشید للنشر، منشورات وزارة الثقافة والاعلام. بغداد، العراق.
4. د. عارف حیتۆ (2008). ژێیاتى ل ده‌ف گه‌نجێ كورد. گۆتار؛ كۆڤارا هیزل. ژ 9؛ بپ 32-36.
5. د. عارف حیتۆ (1998). هنده‌ك حاله‌تێن نه‌شازى یا سێكسى. گۆتار؛ كۆڤارا گازى. ژ وه‌شانێن ده‌زگه‌هێ گازى/ دهۆك. ژماره (19).