Dr. Arif Hito
Dr. Arif Hito

پرۆسەیا وەرگێرانێ و

وەرگێرانا هەلبەستێن مەحموود دەروێشى

د. عارف حیتۆ

  

هه‌ر ژ ئه‌زه‌لدا، مرۆڤان پێدڤی ب هه‌ڤنیاسین و سه‌ره‌ده‌ریكرنێ و دئێكگه‌هشتنێ هه‌بوویه‌، چ ژبۆ بابه‌تێن بازرگانی، یان ژبۆ پێكهاتنێن سیاسی و له‌شكه‌ری، یان ژی ژبۆ فێربوون و ئاڵوگۆركرنا پێزانین و شاره‌زایی یێن پیشه‌یی بوو...

  

ئەڤین و سرود دوو کچێن خانەدان و ژبنەمالەکا ئاییندارا سلێمانیێنە، ئەڤین حەز ژ ئازادى یا خوە یا کەسۆکى دکەت و ژبن قەیدێن مێرێ خوە دەردکەڤیت و درەڤیتە ئەلمانیا. سرود شوو ب پسمامێ خوە دکەت و کچەک ژێ هەیە، لێ چونکو بەرى مەهرکرنێ سرودێ خوە ب دەست پسمامیڤە بەردا بوو، ل پێش چاڤێن هەموو بنەمالێ ...

  

سیلاڤ... کچەکا سنێلەیا کورد، ل باژێرکەکێ کوردستانێ دبیتە جهێ سەرنجراکێشانا هەموو گەنجێن هەڤژى یێن وێ و زەلامێن دەردۆرا وێ. جوانى و کەنیا وێ هند جوان و سەرنجراکێشە، کو دبیتە خەونا پڕانى یا گەنجان. لێ دبازارەکا مژەویدا، ب زۆرى ددەنە زەلامەکێ تەمەت بابێ وێ (حەمەى زێڕنگر)، پشتى دەمەکى ژێ ده...

   

ئەڤ رۆمانە ژى ل سەر کریارێن ئەنفالا رەش هاتییە نڤیسین. لێ سەرەدەریێ دگەل ژیانا خەلکێ ناڤ باژێران دکەت دسەردەمێ ئەنفالێدا. نڤیسەر دوو رەوشێن پێکڤەگرێدایى دکەتە هێڤێنێ رۆمانا خوە: رەوشا خەلکێ سڤیل، بەحس دکەت کا چەوا ب دزیکیڤە گوهدارى یا دەنگوباسێن پێشمەرگەى دکرن، چەوا دیوانێن تازى و...

د. عارف حیتۆ

  چیڕۆكا زێره‌ڤانێ...[1]

ئه‌ڤ چیرۆكه‌ ژ هه‌شت پارچه‌ یێن پێكڤه‌ گرێدایى پێك دهێت و به‌حسى په‌هله‌وانه‌كێ دوودل و ئالۆز دكه‌ت. ئه‌ڤ په‌هله‌وانه‌ ژبۆ هه‌ڤسه‌نگكرن و زالبوونا ل سه‌ر ئالۆزى یا خوه‌، په‌نایێ به‌ر ب چه‌په‌رگوهارتنێڤه‌ دبه‌ت. بیروباوه‌رێن خوه‌ یێن بۆرى دهێلیت و هنده‌ك بیر...

د. عارف حیتۆ

  

سێ به‌لگ ژ دارا كچا دیكلى، كورته‌ چیرۆكه‌كه‌ ژ لایێ كاك حه‌سه‌ن سلێڤانه‌ییڤه‌ هاتییه‌ نڤیسین و ل كۆڤارا په‌یڤ هاتییه‌ به‌لاڤكرن (1). تنێ دوو په‌هله‌وانن، هه‌ردوو ب هه‌ڤته‌ریبى و وه‌كهه‌ڤ رۆلێ خوه‌ د بۆیه‌رێ چیرۆكێدا دبینن. ئه‌ڤ كورته‌ چیرۆكه‌ به‌حسى له‌حزه‌یه‌كا ڤێكگه‌هشتنا...

  

د. عارف حیتۆ

  

چیرۆكا "دێ ب رەنگێ دەریایێ بیت" چیرۆكەكە ب خامەیێ حەسەن سلێڤانی هاتییە نڤیسین و د كۆڤارا پەیڤ ژمارە (٧٢) دا بەلاڤبوویە(١). ئەڤ چیرۆكە مینا لەقتەیەكا مونودرامایە كو ژ پەهلەوانەكێ بەرهەستێ دیاركری و ئێكا دی یا گریمانكی و نەدیار پێك دهێت. پەهلەوانێ دیارك...


 

چ گۆمان تێدا نینە كو وەرگێرانێ رۆلەكێ كاریگەر و بەرچاڤ دپێشڤەبرنا هزر و زمان و كەلتۆراندا هەیە. زێدەباری وەرگرتنا پێزانین و تێگەھ و شێوازێن دەربڕینێن هەمەجۆر، هەروەسا رۆلەكێ مرۆڤانی و پەرەسەندنا سەرەدەریكرنەكا گیاندار ژى، دناڤبەرا كەلتۆرێن هەمەجۆردا دبینیت. وەرگێران بیاڤێ دئێكگەهشتنا كلتۆران ...


  

١. سێگۆشەیا تاوانێ:

هندەک رەخنەڤان وەسا ددەنە خویاکرن کو بکارئینانا شرۆڤەکارى یا وەسفى دنڤیسینا رۆمانێدا، پتر ژبۆ ئاراستەیێن پەروەردە و رەوشەنبیرکرنێ دهێتە بکارئینان، کو بۆیەرەکێ دیارکرى دێ هێتە وەرگرتن و نڤیسەر دێ ل دویف وەسفکرنا هوورهوورکێن وى بابەتیڤە بیتکو بابەتەکێ دیرۆکى یان جڤاک...

   
رۆمانا ئەڤین و ئەنفال*، ئێكە ژ وەشانێن ئێكەتی یا نڤیسەرێن كورد/ تایێ دهۆكێ، كو ل سالا ٢٠١٠ێ، ب سنسلەیا ژمارە ٢١٥ هاتییە چاپكرن و وەشاندن. نڤیسەرێ ڤێ رۆمانێ "حەسەن ئیبراهیم"، ئێكە ژ رۆماننڤیسێن دەڤەرا بەهدینان كو نۆكە ل وەلاتێ ئەلمانیا دژیت، خودانێ كۆمەكا بەرهەمێن چاپكرییە...